Các tổ chức Y tế đều khuyến cáo rằng cha mẹ không nên tự ý cho trẻ em dưới 6 tuổi uống bất cứ loại thuốc nào để hạn chế tác hại của việc lạm dụng thuốc và dùng thuốc quá liều khi trẻ bị cảm cúm hay cảm lạnh thông thường. Vậy thì cha mẹ có thể làm gì để giúp trẻ khỏi chảy nước mũi, ngạt mũi hay rát cổ và ho? Các phương pháp an toàn và hiệu quả sau đây sẽ giúp bạn giảm được các triệu chứng trên ở trẻ đấy. Hãy cùng tìm hiểu nhé.
1. Hút mũi (giúp điều nghẹt mũi và chảy nước mũi)
Hầu hết các bé dưới 2 tuổi đều chưa biết cách xì mũi. Do đó, mẹ cần hỗ trợ hút dịch mũi ra cho bé bằng dụng cụ ống hút mũi dạng cao su mềm hình quả bóng tròn.
Cách dùng ống hút mũi: Đặt bé nằm trong lòng, sau đó mẹ nhỏ vài giọt nước muối sinh lý vào mũi bé. Bóp nhẹ bầu ống hút mũi để tạo chân không, sau đó đưa đầu hút vào một bên mũi bé. Từ từ thả bầu bút để các chất dịch được hút ra ngoài thật nhẹ nhàng. Phương pháp này có thể áp dụng cả cho trẻ 6 tháng tuổi.
2. Nhỏ nước muối sinh lý (giúp chữa trị nghẹt mùi, chảy nước mũi, nước mũi khô)
Sử dụng nước muối sinh lý là cách vô cùng hiệu quả giúp làm sạch mô mũi bị viêm cũng như làm mềm chất nhầy trong mũi để hút mũi một cách dễ dàng. Đặc biệt là vệ sinh mũi hằng ngày bằng nước múi sinh lý có thể tránh sổ mũi.
Cách làm sạch mũi trẻ bằng nước muối sinh lý: Đặt bé nằm trên đùi, đầu hơi ngả về phía sau. Nhẹ nhàng nhỏ hai đến ba giọt nước muối vào mỗi lỗ mũi của bé (tránh để ống nhỏ chạm vào mũi trẻ để tránh nhiễm khuẩn). Sau khi nhỏ xong, bạn hãy tiếp tục giữ bé ở tư thế đầu ngả về sau trong vòng một vài phút. Sau đó nâng đầu em bé dậy và lấy nước mũi ra cho trẻ bằng dụng cụ bút mũi.
Nên lưu ý, khi trẻ bị sổ mũi thì rất có thể bé của bạn cũng đã nhiễm cảm cúm. Việc rửa mũi cho trẻ chỉ là biện pháp tạm thời giúp giảm tình trạng nghẹt mũi gây khó chịu cho bé chứ không có tác dụng giúp trị cúm. Do đó, trong vài ngày tới, nước mũi tiết ra có thể ngày một dày hơn và biến đổi từ màu trắng sang màu vàng hoặc màu xanh. Như vậy hiện tượng sổ mũi của trẻ vẫn có thể kéo dài đến 2 tuần nếu trẻ bị cảm cúm.
3. Sử dụng máy tạo hơi ẩm (Trị nghẹt mũi, tức ngực và ho)
Không khí ẩm là một loại thuốc thông mũi tự nhiên tuyệt vời, làm dịu đi sự khô hanh của những ngày đông, giúp bé giảm khô mũi, giảm những cơn ho khò khè. Chạy máy hơi nước trong phòng qua đêm có thể hỗ trợ hiệu quả cho việc hô hấp của trẻ khi bị nghẹt mũi.
Có hai loại máy tạo hơi ẩm: thứ nhất là máy tạo hơi ẩm nóng, giải phóng nhiệt hơi. Loại máy này có nhược điểm duy nhất là mang nguy cơ gây bỏng cho trẻ. Loại thứ hai là máy tạo hơi mát. Bạn phải bắt đầu bật máy trước khi đi ngủ ít nhất 1 giờ và kiểm tra định kỳ mức nước trong bình chứa của máy để bổ sung khi hết. Mẹ cần chú ý, hơi nước từ máy tạo hơi mát dễ gây nấm mốc và tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Để hạn chế việc này, bạn nên thường xuyên làm sạch và khử trùnh bình chứa nước (theo hướng dẫn của nhà sản xuất) và không được trữ nước trong bình khi máy không hoạt động.
4. Xông hơi (Làm giảm nghẹt mũi, tức ngực, khò khè và ho)
Xông hơi có thể giúp trẻ thông mũi,giảm ho và giảm tức ngực hiệu quả. Ngoài ra nó còn là phương pháp điều trị tốt cho bệnh viêm thanh quản ở trẻ sơ sinh.
Cách thực hiện: Mẹ có thể hô biến phòng tắm thành phòng xông hơi cho trẻ bằng cách đóng kín cửa và xả nước nóng vào bồn và để nước nóng nghi ngúc tỏa hơi. Điều quan trọng nhất là giữ an toàn cho trẻ, tránh trẻ tiếp xúc với nước nóng dễ dẫn đến bỏng. Bạn nên xông hơi cho trẻ khoảng 10 đến 15 phút. Sau khi trẻ cảm thấy thoải mái, mẹ bé nên dùng tay vỗ lên ngực trẻ để giúp em hô hấp dễ dàng hơn.
Mẹ có thể xông hơi cho bé thường xuyên suốt mùa cúm và định kỳ hàng ngày vào mỗi buổi sáng hoặc buổi tối trước khi đi ngủ.
5. Sử dụng hơi tinh dầu bạc hà (chữa tức ngực, viêm xoang, ho)
Hít hà mùi hương tinh dầu bạc hà có tác dụng kích thích dãn các mạch máu, “mở lối” cho không khí đi vào, giúp trẻ hít thở dễ dàng khi bị ngạt mũi.
Mẹ có thể tạo hương thơm nhẹ nhàng trong phòng bằng cách đốt tinh dầu bạc hà. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý quan sát trẻ xem liệu mùi hương như vậy có quá mạnh cho rẻ hay không và hãy ngưng sử dụng khi trẻ có thở khò khe hơn.
6. Bổ sung thêm nước cho trẻ (giảm ngạt mũi, mất nước)
Bổ sung lượng chất lỏng với các sản phẩm sữa mẹ, sữa bột, sữa bò tươi, nước và súp, có thể giúp trẻ hấp thụ lượng nước cần thiết để có đề kháng tốt với các loại vi trùng cũng như chống nhiễm trùng.
Mẹ nên khuyến khích trẻ uống gấp đôi lượng nước bình thường. Với trẻ bú mẹ, mẹ nên cho bé bú nhiều hơn và không hạn chế nếu bé vẫn còn muốn tiếp tục bú. Với các bé bú bình thì mẹ vẫn cần cho trẻ uống thêm nước.
Để hỗ trợ bé bị ngạt mũi khi bú, mẹ nên rửa mũi hoặc hút mũi cho bé trước khi cho bé bú
Trong những ngày này, sữa là thức ăn thiết yếu, không chỉ cung cấp calo, chất béo, protein, một số vitamin và khoáng chất khác mà còn bổ sung các chất lỏng cần thiết cho cơ thể trẻ. Mẹ nên chú ý điểm này.
7. Sử dụng Acetaminophen (Trị sốt, đau nhức)
Các bác sỹ nhi khoa vẫn khuyên cha mẹ sử dụng acetaminophen để hạ sốt cho trẻ thay vì các loại thuốc trị ho và cảm lạnh thường. Acetaminophen cũng giúp giảm đau nhức thường và đau nhức do cảm lạnh, cảm cúm.
Cách dùng acetaminophen: ba mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ nhi khoa về liều dùng và điều kiện dùng cho trẻ đồng thời đọc bản chỉ dẫn kèm theo. Nếu sau khi dùng thuốc trẻ vẫn có dấu hiệu sốt thì cha mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ để tránh các biến chứng.
(hình minh họa)
8. Ăn súp gà (chữa ngạt mũi, đau họng, hôn mê)
Súp gà là phương thuốc dân gian cho cảm lạnh thông thường đặc biệt ở trẻ. Một số nghiên cứu cũng cho thấy canh/ súp giúp giảm các triệu chứng cảm lạnh hiệu quả.
Lưu ý, chỉ cho trẻ đã bắt đầu ăn dặm ăn súp gà và tùy thuộc vào độ tuổi của con để có cách chế biến phù hợp. Thông thường mẹ nên xay nhuyễn gà, cho thêm rau và cho trẻ ăn khi súp đang còn ấm. Trong trường hợp bé không thích món súp gà thì mẹ có thể thử cho em uống trà hoa cúc hoặc trà bạc hà để thay thế điều trị.
9. Tạo tinh thần thoải mái cho trẻ
Nếu bạn không thể ở nhà chăm sóc con trong những ngày này vì công việc bận rộn thì có thể nhờ đến sự giúp đỡ đặc biệt của ông bà để giúp trẻ nhanh khỏi bệnh.
Trẻ cần đến gặp bác sĩ khi:
Đưa trẻ đến bác sĩ là điều cần thiết khi bạn cảm thấy lo lắng về sức khỏe của trẻ, đặc biệt khi thấy những dấu hiệu sau:
- Sổ mũi và đau họng lâu ngày kéo dài
- Trẻ bị đau ở tai
- Tiêu chảy và nôn mửa
- Ho nhiều và nặng tiếng
- Sốt cao và không hạ sốt mặc dù đã uống thuốc hạ sốt
- Trẻ nằm bẹp và tỏ ra mệt mỏi
- Cảm thấy khó thở
